Administratieve werkzaamheden zijn vergaand geautomatiseerd en de tarieven voor controlewerkzaamheden staan onder druk. Deze prijsdruk hangt samen met de toegevoegde waarde van de wettelijk verplichte controles voor de klant.
De klant betaalt, maar voelt onvoldoende toegevoegde waarde. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door vergaande automatisering vanuit de overheid, denk aan de VIA (‘vooraf ingevulde aangifte’) die ook beschikbaar is voor zzp’ers. ‘Waar is de toegevoegde waarde van de accountant?’ denkt de klant. Tegenover de prijsdruk staat de druk vanuit de maatschappij en de toezichthouder (AFM) om de controlekwaliteit te verhogen. Alleen door beter gebruik te maken van technologie en data zal de accountant de kwaliteit van de controle kunnen verhogen.
Als gevolg van de digitalisering, automatisering en standaardisering moet de accountant zich bezinnen op de eigen positionering, het verdienmodel, de plaats in de waardeketen en de inrichting van de werkprocessen. Kansen liggen vooral in het adviseren en begeleiden van ondernemers, de onderneming en de medewerkers met een breed en hoogwaardig financieel advies op maat. Accountants beschikken over grote hoeveelheden data over de onderneming en de ondernemer. De inzichten uit deze data kunnen zij gebruiken om bovenop de aangifte jaarrekening extra advies te geven.
Nieuwe mogelijkheden vragen wel om vaardigheden en kennis te verbreden. De accountant is specialist wanneer het gaat om begeleiden van keuzes die bepalend zijn voor het ontwikkelen van een bedrijf.
De accountant vervult daar straks veel meer een begeleidende en coachende rol als specialist. Daarnaast kan de accountant als expert de ondernemer helpen bij het interpreteren van de voorspellende analyses. De techniek kan uitstekend prognoses doen, maar het interpreteren van die prognoses zelf kan beter door een persoon gebeuren. De ondernemer heeft naast zakelijk doelstellingen ook persoonlijke doelstellingen. Die persoonlijke doelstellingen hebben ook een financiële impact. De accountant kan de ondernemer helpen om de twee werelden samen te brengen. Hij kan zorgen dat de persoonlijke en zakelijke ambities in overeenstemming zijn en hij kan een compleet inzicht geven.
Veel dienstverlening zal online plaatsvinden. Webcam en chatfunctie worden onmisbare tools. Standaardadvies zal verder worden geautomatiseerd, ook in de vorm van robo-advies. Toch gaat er niets boven persoonlijk contact.
De accountant is voor veel ondernemers de vertrouwenspersoon, die alles weet van de ondernemer en zijn/haar financiële situatie. Het is aan de accountant zelf om hier invulling aan te geven.